Ridley Scott'ın Kayıp Dune: 40 yaşındaki bir sırrı ortaya çıkarıyor
Bu hafta, David Lynch'in Dune prömiyeri, o zamandan beri sadık bir kült takiben bir gişe flopu olan yirmi yıldır. Bu, Denis Villeneuve'nin Frank Herbert'in ikonik romanının son büyük ekran uyarlamasıyla tam bir tezat oluşturuyor. Ridley Scott'ın Lynch'in önündeki katılımı, şimdiye kadar gizemle büyük ölçüde örtüldü. T.D. Nguyen'in Rudy Wurlitzer'in (Wheaton College'daki Coleman Luck Arşivlerinden) 133 sayfalık Ekim 1980 taslak senaryosunu keşfi sayesinde, sonunda Scott'ın vizyonunu keşfedebiliriz.
Alien 'in başarısından yeni gelen Scott, Herbert'in kendisi tarafından genişleyen, sinematik olmayan iki bölümlü bir senaryo miras aldı. Sadece bir avuç sahne seçen Scott, Wurlitzer'i tam bir yeniden yazma için görevlendirdi ve iki bölümlü bir destan tasarladı. Wurlitzer'in uyarlaması, romanın özünü yakalamayı hedeflerken, belirgin bir duyarlılığı aştı. Scott kendisi daha sonra senaryoyu "oldukça iyi iyi" olarak nitelendirdi.
Projenin ölümüne çeşitli faktörler katkıda bulundu: Scott'ın kardeşinin ölümünden sonra kederi, Meksika'da filme olan isteksizliği (De Laurentiis'in talebi), 50 milyon doları aşan bir balon bütçesi ve Universal'ın Blade Runner projesinin cazibesi. Bununla birlikte, Kargaşırı - David Lynch'in Dune *'deki bir başyapıtta açıklandığı gibi anahtar bir faktör, senaryanın oybirliğiyle stüdyo onayı eksikliği idi.
Wurlitzer'in senaryosu sinematik bir başarısızlık mıydı yoksa sadece çok karanlık ve politik olarak ana cazibe için suçlandı mı? Komut dosyasının ayrıntılı bir analizi kişisel bir yargıya izin verir. Wurlitzer ve Scott yorum yapmaktan kaçınırken, senaryo kendisi zorlayıcı bilgiler sunuyor.
Daha koyu bir Paul atreides
Senaryo, Paul'ün kaderini ön plana çıkaran kıyamet ordularını tasvir eden bir rüya dizisi ile açılıyor. Scott'ın imza görsel yoğunluğu, "kuşlar ve böcekler dönen bir hareket histeri haline gelir" gibi açıklamalarda belirgindir. Kahraman Paul, yakışıklı Timothée Chalamet olarak değil, yedi yaşında bir çocuk olarak, annesi Jessica ile psişik bağlantısını ortaya çıkaran denemeler geçiriyor. Lynch'in versiyonu benzer acı ve acı görüntüleri içeriyor olsa da, Wurlitzer'in versiyonu Paul'ün iddialı doğasını vurgulayarak hızlı büyümesini ve savaş becerilerini ustalığını sergiliyor. Bu, Paul'ün kırılganlığının daha fazla gerginlik yarattığı Lynch'in tasviriyle tezat oluşturuyor.
İmparatorun ölümü ve siyasi entrika
Senaryo çok önemli bir bükülme sunuyor: İmparator'un ölümü, takip eden olaylar için bir katalizör. İmparatorun cenaze töreni, mistik unsurları ve renkli enerjileri ile, çarpıcı bir şekilde orijinaldir. Baron Harkonnen'in Arrakis'in baharat yapımını paylaşma teklifi, nihayetinde Duke Leto tarafından reddedildi, Lynch'in filminden ünlü bir çizgiyi yineliyor: "Baharatı kontrol eden evreni kontrol ediyor." Bu, iki senaryo arasındaki potansiyel etki hakkında soruları gündeme getirir.
Guild Navigator ve Arrakis
Senaryo, baharat mutasyona uğramış bir yaratık olan lonca navigatörü, diğer uyarlamalarda bulunmayan benzersiz bir görsel öğe ekleyerek canlı bir şekilde tasvir ediyor. Atreides'in Arrakis'e gelmesi, kılıçları, feodal gelenekleri ve ekolojik kaygıları vurgulayarak bir ortaçağ estetiğini sergiliyor. Cezayir Savaşı'ndan *esinlenerek Arakeen'in Squalid sokakları sınıf eşitsizliğini vurguluyor. 1980'lerin aksiyon filmlerini anımsatan yeni bir aksiyon dolu bar dövüş sahnesi, Paul ve Duncan'ı Fremen lideri Stilgar ile tanıştırıyor.
Yoğun çöl kaçışı ve fremen karşılaşması
Paul ve Jessica'nın çölde kaçışı, sert çevreyi ve karşılaştıkları zorlukları vurgulayarak yoğun ayrıntılarla tasvir ediliyor. Sandworm ile karşılaşma Villeneuve'nin uyarlamasını yansıtır, ancak senaryo, daha önceki taslaklarda bulunan tartışmalı anne-oğul ensest ilişkisini, Herbert ve De Laurentiis ile bir çekişme noktasıdır. Jamis ile Düello ve Yaşam Suyu Töreni de dahil olmak üzere Fremen karşılaşması hem acımasız hem de ruhsal olarak yüklüdür. Senaryo, Fremen'in Paul ve Jessica'yı kabul etmesiyle bitiyor ve gelecekteki çatışmalara zemin hazırlıyor.
Cesur, alışılmadık bir vizyon
Wurlitzer'in senaryosu, kaynak materyalden önemli ölçüde saptırılırken, ekolojik kaygıları, siyasi entrikaları ve manevi unsurları vurgulayarak Dune 'nin benzersiz bir yorumunu sunar. Karanlık ve şiddetli tonu, Paul'ün alışılmadık tasviriyle birlikte, muhtemelen reddetmesine katkıda bulundu. Bununla birlikte, cesur vizyonu ve kaynak materyale benzersiz yaklaşımı onu büyüleyici bir sinematik tarih haline getirir. Senaryo'nun ekolojik yıkım ve nüfusun sömürülmesine olan vurgu bugün çarpıcı bir şekilde alakalı. Belki de, gelecekte, bir film yapımcısı bu uyarlamayı tekrar ziyaret edecek ve benzersiz vizyonunu büyük ekrana getirecektir.
IMGP
